Business Analyst (BA) là gì? BA học ngành gì, công việc cụ thể
Bên cạnh content marketing, marketing online,... thì ngành Business Analyst đang trở nên phổ biến hơn tại Việt Nam. Tuy nhiều doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng vị trí này nhưng trong nhiều trường học vẫn chưa có chương trình đào tạo cụ thể cho nghề BA. Vậy BA là gì? Business Analyst học ngành gì? Công việc của nhân viên BA là gì? Xem ngay bài viết sau.
1. Tìm hiểu nghề Business Analyst (BA) là gì?
BA là gì trong tiếng Anh? BA là từ viết tắt của từ Business Analyst và còn được biết với tên cụ thể là chuyên viên phân tích nghiệp vụ. Nhiệm vụ chính của Business Analyst là phân tích nhu cầu của khách hàng và phối hợp với nội bộ doanh nghiệp để tìm ra giải pháp phù hợp.
Ngoài ra, các chuyên gia trong lĩnh vực này cũng giúp cải cách phương thức hoạt động của các công ty trong tất cả các lĩnh vực nhằm tận dụng tốt nhất các nguồn lực sẵn có. Từ đó, các tổ chức có thể tối ưu hóa chi phí vận hành và phục vụ khách hàng tốt hơn.
Việc làm Business Analyst đa dạng và đòi hỏi nhiều nghiệp vụ chuyên môn khác nhau
2. Các nghiệp vụ chuyên môn chính của BA
Công việc của chuyên viên phân tích nghiệp vụ là một phạm trù rộng bao gồm nhiều chuyên ngành và nghề nghiệp khác nhau. Cụ thể, BA có ba chuyên môn chính sau đây.
2.1 Management Analyst (Chuyên gia phân tích quản lý)
Chuyên gia phân tích quản lý là nhà tư vấn về các giải pháp quản lý hiệu quả cho các công ty. Đội ngũ Management Analyst chuyên nghiệp giúp các nhà quản lý phân tích các hoạt động và vấn đề trong công ty. Từ đó, họ có thể đề xuất các phương án để giảm chi phí hoạt động không cần thiết và tăng hiệu quả hoạt động kinh doanh cho tổ chức, công ty.
2.2 Systems Analyst (Chuyên viên phân tích hệ thống vận hành)
Systems Analyst còn được biết với tên gọi chuyên viên phân tích hệ thống. Công việc chính của bộ phận này là kiểm tra cơ sở hạ tầng và hệ thống CNTT của công ty và tìm ra cách có thể cải thiện chúng. Công việc này đòi hỏi Nhà phân tích hệ thống phải có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao và hiểu rõ về các phương thức kinh doanh hiện tại của công ty.
2.3 Data Analyst (Chuyên gia phân tích dữ liệu)
Một nhà Data Analyst sẽ phân tích, thu thập và lưu trữ dữ liệu liên quan đến bán hàng, nghiên cứu thị trường, logistics hoặc các hoạt động kinh doanh khác.
Sau đó, họ áp dụng các kỹ năng đặc biệt để đảm bảo chất lượng và độ chính xác của dữ liệu đó. Dựa trên dữ liệu đã xem, họ phân tích và trình bày nó một cách hợp lý để giúp công ty đưa ra các quyết định kinh doanh tốt hơn.
3. Học ngành gì để có thể làm Business Analyst?
Hiện tại, Business Analyst chưa có ngành học cụ thể tại các trường đại học ở Việt Nam. Do đó, khi bạn tìm kiếm Business Analyst cần học gì tại Việt Nam thì sẽ không có nhiều thông tin cụ thể. Tuy nhiên, nếu bạn muốn theo đuổi công việc này thì có thể học một trong các ngành dưới đây.
3.1 Ngành kinh tế
Nhiệm vụ chính của Business Analyst là cần phân tích các con số và thông tin liên quan đến lợi ích kinh tế, lợi nhuận của khách hàng hoặc công ty. Do đó, bạn sẽ cần trang bị kiến thức trong các nhóm ngành như quản trị kinh doanh, kiểm toán, tài chính, kế toán,... Hiện tại, các trường đại học tại Việt Nam đều có các nhóm ngành kinh tế trên để bạn có thể theo học.
Trong quá trình học nhóm ngành này, bạn cũng nên đăng ký học thêm các khóa ngắn hạn về công nghệ thông tin để bổ trợ thêm kỹ năng cho công việc Business Analyst sau này.
3.2 Ngành công nghệ thông tin
Ngày nay, Business Analyst vận dụng khá nhiều kiến thức công nghệ thông tin để có thể thúc đẩy hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong thời đại số. Trong đó, Business Analyst cần phải đưa ra các giải pháp vận hành doanh nghiệp bằng phần mềm và bảo mật thông tin kinh doanh. Do vậy, để theo đuổi công việc này, bạn có thể theo học các ngành như khoa học máy tính, kỹ thuật phần mềm, truyền thông - mạng máy tính…
Công việc của Business Analyst đòi hỏi nhiều kiến thức về công nghệ thông tin
Ngoài việc phát triển kiến thức chuyên sâu về công nghệ thông tin, bạn cũng cần bổ sung thêm các kiến thức khác về quản trị kinh doanh, quản lý hệ thống,... và các kỹ năng mềm cần thiết để giao tiếp hiệu quả. Đây là những kỹ năng và kiến thức quan trọng để giúp bạn có thể phát triển xa hơn trong nghề Business Analyst.
4. Tổng quan công việc của Business Analyst là gì?
4.1 Tương tác, làm việc theo yêu cầu của khách hàng
Thực tế, không phải khách hàng nào cũng biết mình muốn gì. Do đó, Business Analyst sẽ cần phải làm việc trực tiếp với khách hàng để khơi gợi và khai thác nhu cầu tiềm ẩn của họ. Khi đã xác định được nhu cầu của khách hàng, Business Analyst sẽ trực tiếp phân tích vấn đề và đề xuất những giải pháp phù hợp.
4.2 Chuyển giao thông tin cho nội bộ team
Sau khi đã phân tích nhu cầu của khách hàng và hoạch định được các phương án, Business Analyst sẽ bắt đầu làm việc với những nhóm phát triển dự án như Product Manager, IT Develop, QC,... Từ đó, đội ngũ này tiến hành làm việc để triển khai các giải pháp đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Business Analyst là cầu nối thúc đẩy hiệu quả kinh doanh giữa khách hàng và doanh nghiệp
4.3 Quản lý những thay đổi theo yêu cầu của khách hàng
Bản chất của việc kinh doanh là luôn thay đổi. Chính vì vậy, có những yêu cầu về vận hành kinh doanh cần được BA liên tục cập nhật và đổi mới. Trong đó, BA cần phân tích và dự đoán được những thay đổi sẽ có ảnh hưởng như thế nào đến hệ thống.
Dựa theo cơ sở đó, BA có thể đề xuất những phương án khả thi và cập nhật chính xác những thay đổi của hệ thống qua từng thời kỳ.
5. Top 7 kỹ năng quan trọng nhất của Business Analyst
5.1 Kỹ năng giao tiếp
Giao tiếp là một kỹ năng vô cùng cần thiết trong bất kỳ công việc nào đòi hỏi chuyên môn cao. Điển hình là Business Analyst, công việc này đòi hỏi họ phải phân tích dữ liệu và truyền đạt những thông tin quan trọng đến các cấp cao hơn. Do đó, trong tất cả các kỹ năng cần thiết cho công việc của Business Analyst, giao tiếp giữ vị trí quan trọng nhất.
Ngoài ra, BA còn cần có khả năng đặt những câu hỏi sâu sắc để có được thông tin phù hợp từ các bên liên quan. Ví dụ: Nếu khách hàng của họ không có hiểu biết về công nghệ và kỹ thuật, họ cần phải biết cách đặt các câu hỏi bằng ngôn ngữ đơn giản để có thể khai thác thông tin tốt hơn.
5.2 Kỹ năng về công nghệ và cơ sở dữ liệu
Các chuyên gia phân tích nghiệp vụ cần phải có kiến thức lập trình IT để thực hiện phân tích dữ liệu nhanh hơn và tốt hơn.
Với sự trợ giúp của các ngôn ngữ lập trình IT, dữ liệu khổng lồ có thể được phân tích và hiển thị một cách tinh vi. Ngoài ra, các mô hình kinh doanh có thể nhanh chóng được tạo để dự đoán các phương thức kinh doanh trong tương lai.
Business Analyst cần có sự am hiểu sâu sắc về cơ sở dữ liệu và công nghệ thông tin
Bên cạnh đó, các Business Analyst thường làm việc với loại dữ liệu có cấu trúc. Để lưu trữ và xử lý dữ liệu nặng này, họ phải hiểu rõ về cơ sở dữ liệu quan hệ như Microsoft SQL Server, cơ sở dữ liệu MySQL, Oracle DB, cũng như cơ sở dữ liệu NoSQL.
5.3 Kỹ năng phân tích
Tư duy phân tích và phản biện là một trong những kỹ năng cốt lõi mà một chuyên gia phân tích kinh doanh cần phải có. Cụ thể, BA phải có khả năng phân tích và truyền đạt lại các yêu cầu của khách hàng một cách rõ ràng.
Bên cạnh đó, tư duy phản biện giúp BA đánh giá nhiều lựa chọn trước khi đưa ra giải pháp mong muốn. Hơn thế nữa, một đầu óc phân tích tốt sẽ giúp BA đạt được các mục tiêu đã nêu ngay cả trong những điều kiện khó khăn như nguồn lực bị giới hạn hoặc các yếu tố thay đổi bất ngờ khác.
5.4 Kỹ năng xử lý vấn đề
Công việc của Business Analyst thường xuyên phải đối mặt với sự thay đổi. Chính vì vậy, khả năng xử lý vấn đề là một trong những kỹ năng mà BA cần rèn giũa để có thể kịp thời giải quyết các vấn đề phát sinh. Từ đó, các dự án có sự tham gia của BA mới có thể được vận hành trơn tru và đảm bảo tiến độ hoàn thành dự án tốt nhất.
5.5 Kỹ năng đưa ra quyết định
Các quyết định do Business Analyst đưa ra có tác động trực tiếp và gián tiếp đến hoạt động kinh doanh của công ty. Do đó, người làm BA cần phát triển kỹ năng đưa ra quyết định để có thể mang đến những giải pháp hiệu quả nhất cho doanh nghiệp.
Các quyết định của Business Analyst có tác động trực tiếp và gián tiếp tới doanh nghiệp
Cụ thể, trước khi đưa ra quyết định, BA sẽ cần giải thích vấn đề và tìm ra các cách tiếp cận kinh doanh thay thế. Sau đó, họ thử nghiệm tất cả các cách tiếp cận thay thế và đưa ra quyết định dựa trên suy nghĩ của họ về các cách tiếp cận này. Cuối cùng, họ thử nghiệm và thực hiện giải pháp.
5.6 Kỹ năng quản lý dự án
Bên cạnh việc đề xuất các giải pháp cho hoạt động kinh doanh, Business Analyst còn tham gia quản lý trực tiếp các dự án tạo ra các giải pháp đó. Trong đó, các công việc như lập kế hoạch dự án, điều phối nhân viên, dự báo ngân sách, đảm bảo tiến độ dự án,... đều cần BA sử dụng đến kỹ năng quản lý dự án. Vì vậy, BA cần chú trọng phát triển kỹ năng này để có thể điều hành được công việc thuận lợi nhất.
5.7 Kỹ năng đàm phán và thuyết phục
Business Analyst đàm phán ở mọi giai đoạn của dự án. Ở giai đoạn đầu của một dự án, kỹ năng đàm phán được sử dụng để quyết định những gì quan trọng cần đưa vào tầm nhìn của dự án.
Sau đó, BA sử dụng kỹ năng đàm phán để xác định yêu cầu nào là bắt buộc và đặt mức độ ưu tiên cho chúng. Khi dự án tiến triển, kỹ năng đàm phán đóng một vai trò quan trọng trong việc quyết định thiết kế chức năng đáp ứng các yêu cầu. Kỹ năng đàm phán cũng được sử dụng để đưa ra các quyết định kỹ thuật.
Do đó, nếu không có kỹ năng đàm phán, BA sẽ không thể tạo ra được những giải pháp nhanh chóng và tối ưu nhất cho khách hàng. Điều này sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận của công ty vì họ không thể đưa ra giải pháp kịp thời đáp ứng được nhu cầu của khách hàng.
6. Lộ trình thăng tiến và thu nhập của Business Analyst
Dưới đây là mức lương Business Analyst tương ứng với lộ trình thăng tiến nghề nghiệp mà bạn có thể tham khảo.
- Fresh BA: Đây là vị trí dành cho những bạn mới ra trường hoặc đã có kinh nghiệm làm việc từ 1 đến 2 năm. Mức lương cho vị trí này dao động khoảng từ 7 triệu đồng cho đến 12 triệu đồng/tháng.
- Junior BA: Vị trí này dành cho những bạn đã có kinh nghiệm từ 2 đến 3 năm. Vị trí này đòi hỏi bạn đã có được những kiến thức nền tảng về BA, có khả năng phân tích, viết báo cáo dự án, tạo tài liệu,... Mức lương cho Junior BA sẽ dao động từ 12 triệu đồng đến 20 triệu đồng/tháng.
- Senior BA: Là những bạn đã được làm việc với nhiều dự án và có từ 3 năm kinh nghiệm trở lên. Vị trí này đòi hỏi bạn phải có khả năng xử lý những vấn đề phức tạp, hỗ trợ được các thành viên trong dự án, sử dụng được linh hoạt các công cụ khác nhau để giải quyết vấn đề… Mức lương cho vị trí Senior BA dao động từ 20 triệu đồng đến 35 triệu đồng/tháng.
- Sau nhiều năm tích lũy kinh nghiệm, bạn có thể đảm nhận những vị trí cao hơn như Manager, Principal,... Những vị trí này có mức lương từ 40 triệu đồng đến 60 triệu đồng/tháng.
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm hàng trăm tin tuyển dụng Business Analyst tại để biết rõ mức lương của công việc này tại các công ty khác nhau.
Bài viết trên đã chia sẻ BA là gì, các việc làm cụ thể của BA. Nếu bạn đang quan tâm đến công việc và có định hướng trong tương lai, đừng ngần ngại truy cập CareerBuilder, nơi kết nối nhà tuyển dụng với ứng viên đa ngành nghề!
Nhận xét
Đăng nhận xét